හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ පසුගිය අගෝස්තු 29 වැනිදා රෝහලෙන් පිටව ගිය අවස්ථාවේ දී ගනු ලැබූ ඡායාරූපයක් හිටපු අමාත්‍ය හරින් ප්‍රනාන්දු විසින් සමාජ ජාලවලට එක් කර තිබුණු අතර එහි වූ සුවිශේෂි බව නිසා එය බොහෝ දෙනෙකුගේ අවධානයට යොමු වනු දක්නට හැකි විය. පිරිසිදු සුදු ලිනන් කමිසයකින් සැරසී සිටි ඔහු නැවුම්, සන්සුන්, සහ සංයමයෙන් යුක්තව සිටිනු පෙනුණි. ඔහුගේ වම් අතෙහි බෝරිස් ජොන්සන් විසින් රචිත Unleashed නම් ග්‍රන්ථය විය. බැලූ බැල්මට එය ඔහුගේ සාමාන්‍ය චර්යාවේ අංගයක් ලෙස පෙනුන ද, දේශපාලනයේදී මෙවැනි අවස්ථා අහඹු සිදුවීම් නොවේ. ඒවා බොහෝ විට, වචනයක් හෝ නොදොඩා, සමාජයට, දේශපාලන විරුද්ධවාදීන්ට සහ මාධ්‍යයට පණිවිඩ සන්නිවේදනය කිරීම සඳහා හිතාමතාම නිර්මාණය කරන ලද සංකේතාත්මක ඡායාරූප අවස්ථාවන් (symbolic photo-ops) ගණයට අයත් වේ.
ඡායාරූපමය අවස්ථාවක් යනු සරල ඡායාරූපයකට වඩා වැඩි යමක් වන අතර, එහිදී පෙනුම, පසුබිම, සහ අතේ ඇති ද්‍රව්‍ය පවා ඒවායේ අර්ථය මත පදනම්ව ඉතා පරිස්සමින් තෝරා ගනු ලැබේ. මෙම අවස්ථාවේ දී, හිටපු ජනපතිවරයාගේ සුදු පැහැති කමිසය යළි නැගී සිටීම සහ පාරිශුද්ධත්වය ප්‍රක්ෂේපණය කළ අතර, එය සුවය ලැබූ බවට දෘශ්‍යමය සහතිකයක් විය. රෝහල් කාර්ය මණ්ඩලය සිටීම ඔහුගේ මෑත කාලීන සෞඛ්‍ය අභියෝගය අවධාරණය කළ අතර, ඔහුගේ ස්ථාවර ඉරියව්ව ඔහුගේ ශක්තිමත් බව යෝජනා කළේය.
වඩාත්ම කැපී පෙනෙන අංගය වූයේ යට කී කෘතියයි. Unleashed කෘතිය අතේ තබා ගැනීම, සාමාන්‍ය ඡායාරූපයක්, දෘශ්‍යමය පණිවිඩයක් බවට පත් කළේය. පොතේ මාතෘකාවම ශක්තිය, විමුක්තිය සහ නැවුම් ජවයක් පිළිබඳ කතා කරයි. එයින් ඇඟවෙන්නේ නිහඬව සිටිනවා වෙනුවට, හිටපු ජනපතිවරයා බුද්ධිමය වශයෙන් ක්‍රියාකාරී, දේශපාලනිකව අවදියෙන්, සහ ජාතික කතිකාවට අඛණ්ඩව දායක වීමට සූදානම් බවයි.
කෙසේ වෙතත්, වඩාත්ම කැපී පෙනෙන අංගය වූයේ යට කී කෘතියයි. Unleashed කෘතිය අතේ තබා ගැනීම, සාමාන්‍ය ඡායාරූපයක්, දෘශ්‍යමය පණිවිඩයක් බවට පත් කළේය. පොතේ මාතෘකාවම ශක්තිය, විමුක්තිය සහ නැවුම් ජවයක් පිළිබඳ කතා කරයි. එයින් ඇඟවෙන්නේ නිහඬව සිටිනවා වෙනුවට, හිටපු ජනපතිවරයා බුද්ධිමය වශයෙන් ක්‍රියාකාරී, දේශපාලනිකව අවදියෙන්, සහ ජාතික කතිකාවට අඛණ්ඩව දායක වීමට සූදානම් බවයි.
මෙම සංකේතවාදය සම්පූර්ණයෙන් අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා, කෘතියෙහි කතුවරයා කවරෙක්දැයි සලකා බැලිය යුතුය. එක්සත් රාජධානියේ හිටපු අග්‍රාමාත්‍යවරයෙකු වන බෝරිස් ජොන්සන්, මෑත කාලීන දේශපාලන ඉතිහාසයේ වඩාත්ම විචිත්‍රවත් හා මතභේදාත්මක දේශපාලන චරිතයකි. ඔහු යුරෝපා සංගමයෙන් බ්‍රිතාන්‍යය ඉවත්වීම (Brexit) හරහා බ්‍රිතාන්‍යය මෙහෙයවූ අතර, කොවිඩ්-19 වසංගතයේ මුල් දිනවල බ්‍රිතාන්‍යය පාලනය කළේය, අවසානයේ දේශපාලන පීඩනය යටතේ ඉල්ලා අස්විය. එසේ වුවද, ඔහු තවමත් ප්‍රසිද්ධ බුද්ධිමතෙකු වන අතර, දිගින් දිගටම ලියමින්, විවාද කරමින්, සහ මහජන මතය හැඩගස්වමින් සිටී.
ඔහුගේ Unleashed ග්‍රන්ථය ඔහුගේ මතක සටහන් සහ දේශපාලන අදහස් එකට මුසු කරයි. එය පාලනය, අර්බුදකාරී තත්ත්වයන් යටතේ නායකත්වය, සහ පෞද්ගලික ශක්තිය ගවේෂණය කරයි. ජොන්සන්ගේ ශෛලිය විචිත්‍රවත් වුවත්, එහි යටින් පවතින තේමාව වන්නේ නොපසුබට උත්සාහය සහ යළි අලුත් වීමයි.
Unleashed කෘතිය අතේ තබා ගැනීමෙන්, හිටපු ජනපතිවරයා ගෝලීය දේශපාලන සාහිත්‍යය සමඟ සම්බන්ධවීම පමණක් නොව, ඔහු ද ශක්තිමත් බව සහ අලුත් වීම සඳහා සූදානම් වන බවට සියුම් සංඥාවක් ද සමාජය කරා ඇඟවීමට උත්සාහ කරන බවක් පෙනෙන්නට තිබේ. මෙම සංකේතවාදය හිතාමතාම සිදු කළ දෙයක් විය හැකි අතර, එය එම ඡායාරූපය, දෘශ්‍යමය වාග් විද්‍යාව හරහා දේශපාලන ප්‍රකාශයක් බවට පරිවර්තනය විය.
රනිල් වික්‍රමසිංහගේ මෙම සංකේතාත්මක ඡායාරූපමය අවස්ථාව, අසනීපයකින්, සිරගතවීමකින් හෝ දේශපාලන පසුබෑමකින් පසු ප්‍රවේශමෙන් යළි පැමිණි නායකයන්ගේ සම්ප්‍රදායට තමා ද ඇතුළත් බව පෙන්වීමට උත්සාහ දරන බව ද සිතිය හැකිය. මෙවැනි අවස්ථා මහජන මතය යළි හැඩගැස්වීමට කදිම අවස්ථාවක් බවට පත් කර ත හැකි අතර අතර, ඉතිහාසයෙන් ද එවැනි නිදසුන් බොහොමයක් හමු වේ.
ඉන් එක් අවස්ථාවක් වන්නේ 1990 වසරේ දී සිදුවන නෙල්සන් මැන්ඩෙලා නිදහස් වීමය. සිරගෙදරින් නිදහස් වූ පසු මැන්ඩෙලා, විනී මැන්ඩෙලා සමඟ අත්වැල් බැඳගෙන, අත ඉහළට ඔසවා ගමන් කළේය. එම ඡායාරූපය වර්ගවාදයට එරෙහි ජයග්‍රහණයේ සහ ප්‍රතිරෝධයේ විශ්වීය සංකේතයක් බවට පත් විය. ජවහර්ලාල් නේරු 1945 වසරේ දී බ්‍රිතාන්‍ය සිරගෙදරින් නිදහස් වීමෙන් පසු, ප්‍රකාශයට පත් කළ ඔහුගේ ලේඛන සහ කථාවලින්, සිරගතව සිටියදීත් ඔහුගේ මනස තියුණු බව තහවුරු කළේය. අවුං සාන් සුකී වසර ගණනාවක් මියන්මාරයේ නිවාස අඩස්සියේ සිට 2010 වසරේ දී නිදහස්ව පැමිණි අතර සිය සාම්ප්‍රදායික ‘ලුංගි’ ඇඳුමෙන් සැරසී, ගෞරවය, සංස්කෘතික බැඳීම සහ නොබිඳුණු අධිෂ්ඨානය සංකේතවත් කළාය. අසනීප තත්ත්වයකිින් පසු වූ ෆිදෙල් කැස්ත්‍රෝ 2006න් පසු පොත්පත් කියවන හෝ ලෝක නායකයන් හමුවන ඡායාරූප මාධ්‍යයට නිකුත් කළේ, තමා ශාරීරිකව දුර්වල වුවත්, දේශපාලනිකව තවදුරටත් අවදියෙන් සිටින බව පෙන්වීමටය.
මෙම නායකයන් සෑම කෙනෙක්ම, දුර්වල වූ අවස්ථාවන්, ශක්තිය, අලුත් වීම හෝ අභියෝගය ප්‍රකාශ කරන සංකේතාත්මක ඡායාරූප බවට පත් කළහ.
මේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් බලන විට, හිටපු ජනපතිවරයා රෝහල් පිටව යාමේ ඡායාරූපය සාමාන්‍ය මොහොතක් නොව, දේශපාලන ඡායාරූප ශිල්පයේ උපායමාර්ගික අවස්ථාවක් ලෙස හඳුනාගත හැකිය. සුදු කමිසය සරල බව සහ සුවය සංකේතවත් කළ අතර, වෛද්‍ය කාර්ය මණ්ඩලය අසනීප තත්ත්වයෙන් නැවත ජවසම්පන්න බවට මාරුවීම අවධාරණය කළේය. සිය අතෙහි වූ කෘතිය, ඔහුගේ පණිවිඩයේ කේන්ද්‍රස්ථානය බවට පත් විය.
පරිණත දේශපාලන නායකයෝ ඡායාරූපවල බලය පිළිබඳ මනා අවබෝධයකින් පසුවෙති. තනි සංකේතාත්මක ඡායාරූපමය අවස්ථාවක් මගින් සමස්ත දේශනයක අර්ථය ප්‍රකාශ කළ හැකිය. හිටපු ජනපතිවරයා බෝරිස් ජොන්සන්ගේ Unleashed කෘතිය සමඟ පෙනී සිටීම, දෘශ්‍යමය වාග් විද්‍යාවේ විශිෂ්ට භාවිතයකි.
මෙම ඡායාරූපය විවිධ මට්ටම්වලින් පණිවිඩ සන්නිවේදනය කළේය. ඔහු එයින් මහජනතාවට ලබාදෙන්නට උත්සාහ කරන පණිවිඩය වන්නේ තමා සුවයෙන්, සන්සුන්ව, සහ යථා තත්ත්වයට පත්වෙමින් සිටින බවය. විරුද්ධවාදීන්ට ලබා දෙන්නට උත්සාහ කරන පණිවිඩය වන්නේ තමා තවදුරටත් අවදියෙන් සහ ක්‍රියාකාරීව සිටින බවය. මාධ්‍යයට පවසන්නේ දේශපාලන කතිකාවතේ තවදුරටත් ඔහු රෝගියෙකු නොව, ක්‍රියාකාරී චින්තකයෙකු ලෙස සිටින බව.
පරිණත දේශපාලන නායකයෝ ඡායාරූපවල බලය පිළිබඳ මනා අවබෝධයකින් පසුවෙති. තනි සංකේතාත්මක ඡායාරූපමය අවස්ථාවක් මගින් සමස්ත දේශනයක අර්ථය ප්‍රකාශ කළ හැකිය. හිටපු ජනපතිවරයා බෝරිස් ජොන්සන්ගේ Unleashed කෘතිය සමඟ පෙනී සිටීම, දෘශ්‍යමය වාග් විද්‍යාවේ විශිෂ්ට භාවිතයකි.
මැන්ඩෙලාගේ එසවූ අත, නේරුගේ පොත් හෝ කැස්ත්‍රෝගේ ඡායාරූප මෙන්, මෙය සුවය ලැබීමේ සංකේතයක් පමණක් නොව, අඛණ්ඩතාව සහ අධිෂ්ඨානය පිළිබඳ ප්‍රකාශයකි. මෙම මොහොත සහ මෙම කෘතිය තෝරා ගැනීමෙන්, රනිල් වික්‍රමසිංහ, ශ්‍රී ලංකාවට සහ ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන්ට මතක් කර දුන්නේ, තමා තවමත් ඉතා ක්‍රියාශීලීව සිටින බවත්, තවමත් සිතන්නට ශක්තිය ඇති බවත්, තමාගෙ ‘බැමි මිදී‘ හෙවත් Unleashed ඇති බවත්ය.
නිරංජන් චාමින්ද කරුණාතිලක