ශ්‍රී ලංකාවේ හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ 2025 අගෝස්තු 22 වන දින අත්අඩංගුවට ගැනීම ලොව පුරා ප්‍රධාන පුවත් මවන්නක් බවට පත් විය. ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය ආයතන මෙම සිදුවීම වාර්තා කළේ එය ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී සන්ධිස්ථානයක් ලෙස සලකමිනි.
ඇසෝසියේටඩ් ප්‍රෙස් (AP) පුවත් සේවය 2025 අගෝස්තු 22 වන දින වාර්තා කළේ, ශ්‍රී ලංකා පොලිසිය විසින් හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ බවයි. මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම සිදු කර ඇත්තේ මහජන මුදල් අවභාවිත කිරීමේ චෝදනා මත වන අතර, විශේෂයෙන්ම ඔහුගේ බිරිඳගේ උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයට සහභාගී වීම සඳහා ඇමෙරිකානු නිල සංචාරයකින් පසු ලන්ඩනයට ගිය ගමනක් සම්බන්ධයෙනි. AP වාර්තාවට අනුව, ඔහු කොළඹ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර අගෝස්තු 26 වන දින දක්වා රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කර ඇත. මෙම සිදුවීම, ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසයේ ප්‍රථම වතාවට හිටපු රාජ්‍ය නායකයෙකු අත්අඩංගුවට ගැනීමක් ලෙස AP විසින් විශේෂයෙන් අවධාරණය කරන ලදී. තවද, මෙය රජය විසින් මෙහෙයවනු ලබන පුළුල් දූෂණ විරෝධී ව්‍යාපාරයක කොටසක් බව ද ඔවුන් සඳහන් කර තිබිණි.
රොයිටර්ස් (Reuters) පුවත් සේවය ද ඒ හා සමාන පුවතක් වාර්තා කළ අතර, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (CID) විසින් රනිල් වික්‍රමසිංහ අත්අඩංගුවට ගත් බව ඔවුහු සඳහන් කළහ. 76 හැවිරිදි හිටපු ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශයක් ලබා දීම සඳහා CID කාර්යාලයට පැමිණි අවස්ථාවේ දී අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර තිබේ. රොයිටර්ස් පෙන්වා දුන්නේ මෙම සිදුවීම, මීට පෙර කිසිදු ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය නායකයෙකුට අත් නොවූ ඓතිහාසික සිදුවීමක් බවයි.
රොයිටර්ස් (Reuters) පුවත් සේවය ද ඒ හා සමාන පුවතක් වාර්තා කළ අතර, අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (CID) විසින් රනිල් වික්‍රමසිංහ අත්අඩංගුවට ගත් බව ඔවුහු සඳහන් කළහ. 76 හැවිරිදි හිටපු ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශයක් ලබා දීම සඳහා CID කාර්යාලයට පැමිණි අවස්ථාවේ දී අත්අඩංගුවට ගෙන අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර තිබේ. රොයිටර්ස් පෙන්වා දුන්නේ මෙම සිදුවීම, මීට පෙර කිසිදු ශ්‍රී ලංකා රාජ්‍ය නායකයෙකුට අත් නොවූ ඓතිහාසික සිදුවීමක් බවයි.
එක්සත් රාජධානියේ ‘ද ටයිම්ස්’ (The Times – UK) පුවත්පත මෙම සිදුවීම දෙස බැලුවේ වෙනස්ම කෝණයකිනි. ඔවුන් මේ අත්අඩංගුවට ගැනීම හැඳින්වූයේ සංකේතාත්මක හා පරිවර්තනීය ක්‍රියාවක් ලෙසය. ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන සිරස්තලය වූයේ “හිටපු ජනාධිපති මහජන මුදලින් ලන්ඩනයට පියාසර කිරීම සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට” (Ex-president arrested ‘for flying to London on public money.’) යන්නය. මෙමගින් ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන ප්‍රභූවරුන් කිසිවකුටත් නීතියෙන් බේරී සිටිය නොහැකි බවට දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ පැවති මතය බිඳ දමනු ඇතැයි ඔවුන් විශ්වාසය පළ කළේය. ඔවුන් තවදුරටත් සඳහන් කළේ, වත්මන් වාමාංශික රජය විසින් දියත් කර ඇති පුළුල් දූෂණ විරෝධී මෙහෙයුමක කොටසක් ලෙස මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම සිදුව ඇති බවයි.
AP විසින් වාර්තා කළ අතිරේක තොරතුරුවලට අනුව, 2024 දී දූෂණ විරෝධී ප්‍රතිපත්තියක් මත බලයට පත් වූ ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක, දූෂණ චෝදනා යටතේ හිටපු නිලධාරීන් දුසිමකට වැඩි පිරිසක් ඉලක්ක කර ඇති බව සඳහන් කළේය. හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ආර්ථිකය ස්ථාවර කිරීමට IMF සහාය ඇතිව පියවර ගත්ත ද, ආර්ථික අර්බුදය කළමනාකරණය කිරීම පිළිබඳ මහජනතාවගේ විරෝධයට ලක් වූ බව ද AP පෙන්වා දුන්නේය.
‘ද ටයිම්ස්’ පුවත්පත මෙම නඩුවට අදාළව තවත් ඉදිරි විමර්ශන සිදුවිය හැකි බවට පුළුල් දර්ශනයක් ඉදිරිපත් කළේය. මෙමගින් සිවිල් යුද්ධ සමයේ දී සිදු වූ මානව හිමිකම් කඩවීම්, 2019 පාස්කු ප්‍රහාරය සහ අනෙකුත් මූල්‍ය වංචා පිළිබඳ විමර්ශන සිදු විය හැකි බවට ඔවුන් අනුමාන කළේය. ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ ආචාර්ය තිරුනි කැලේගම මහත්මිය විසින් දක්වන ලද අදහස් උපුටා දක්වමින් ඔවුන් සඳහන් කළේ, මෙම අත්අඩංගුවට ගැනීම හුදු කතාබහට පමණක් සීමා නොවී, පද්ධතිමය ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා සංඥාවක් ලබා දෙන්නේ නම්, එය ඓතිහාසික වශයෙන් සන්ධිස්ථානයක් වනු ඇති බවය.
අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් පසු දිනම, එනම් 2025 අගෝස්තු 23 වන දින, ‘ද ගාඩියන්’ (The Guardian) පුවත්පත AFP පුවත් සේවය උපුටා දක්වමින් වාර්තා කළේ, රනිල් වික්‍රමසිංහ කොළඹ ජාතික රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකයට (ICU) ඇතුළත් කළ බවයි. ඔවුන් වාර්තා කළේ, විජලනය සහ දියවැඩියාව හා අධි රුධිර පීඩනය වැනි පූර්ව රෝග තත්ත්වයන් හේතුවෙන් මෙම තත්ත්වය උග්‍ර වී ඇති බවය. කෙසේ වෙතත්, ඔහුගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය ස්ථාවර බව රෝහල් ආරංචි මාර්ග උපුටා දක්වමින් ඔවුන් පැවසීය. මෙම වාර්තාවේ දී, මහජන මුදල් අවභාවිත කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහුට එල්ල වූ චෝදනා සඳහා, වසර 20ක් දක්වා සිර දඬුවමක් සහ රුපියල් මිලියන 16.6ක දඩයක් නියම විය හැකි බව ද ඔවුන් සඳහන් කළේය.
ටයිම්ස් ඔෆ් ඉන්දියා (Times of India) පුවත්පත ද රනිල් වික්‍රමසිංහ රෝහල්ගත කිරීම පිළිබඳ වාර්තා කළේ, ඔහුට චෝදනා ගොනු කිරීමෙන් පසුව මෙම තත්ත්වය ඇති වූ බව අවධාරණය කරමිනි. රෝහල් බලධාරීන් ඔහුගේ තත්ත්වය ස්ථාවර බව තහවුරු කළ බව ද ඔවුන්ගේ වාර්තාවල දැක්වේ.
NDTV ඇතුළු අනෙකුත් ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය ආයතන ද රනිල් වික්‍රමසිංහ දැඩි සත්කාර ඒකකයට ඇතුළත් කිරීම වාර්තා කළේය. ඔවුන් පැවසුවේ, බන්ධනාගාරයේ වෛද්‍ය පහසුකම් ඔහුට අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා දීමට ප්‍රමාණවත් නොවීම හේතුවෙන්, රෝහලේ නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාගේ උපදෙස් මත ඔහුව විශේෂිත ප්‍රතිකාර සඳහා රෝහලට මාරු කර ඇති බවය. දැඩි විජලන තත්ත්වය සහ පූර්ව රෝගාබාධ ඔහුගේ තත්ත්වය උග්‍ර කිරීමට හේතු වූ බවද මෙම වාර්තාවලින් පැහැදිලි විය.
විදේශ මාධ්‍ය වාර්තාකරණයේ දී රනිල් වික්‍රමසිංහගේ අත්අඩංගුවට ගැනීම පිළිබඳ පැහැදිලි හා සංවිධානාත්මක ආඛ්‍යානයක් ඉදිරිපත් කර ඇත. ඔවුන් මූලික වශයෙන්ම මහජන අරමුදල් අවභාවිත කිරීමේ චෝදනාව, හිටපු රාජ්‍ය නායකයෙකුගේ ප්‍රථම අත්අඩංගුවට ගැනීම සහ පසුව සිදු වූ නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග කෙරෙහි අවධානය යොමු කළහ. ‘ද ටයිම්ස්’ වැනි ඇතැම් මාධ්‍ය ආයතන මෙම සිදුවීමේ සංකේතාත්මක වැදගත්කම සහ විය හැකි අනාගත විමර්ශන පිළිබඳව ද පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා කර තිබිණි.
සමස්තයක් ලෙස, විදේශ මාධ්‍ය වාර්තාකරණයේ දී රනිල් වික්‍රමසිංහගේ අත්අඩංගුවට ගැනීම පිළිබඳ පැහැදිලි හා සංවිධානාත්මක ආඛ්‍යානයක් ඉදිරිපත් කර ඇත. ඔවුන් මූලික වශයෙන්ම මහජන අරමුදල් අවභාවිත කිරීමේ චෝදනාව, හිටපු රාජ්‍ය නායකයෙකුගේ ප්‍රථම අත්අඩංගුවට ගැනීම සහ පසුව සිදු වූ නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග කෙරෙහි අවධානය යොමු කළහ. ‘ද ටයිම්ස්’ වැනි ඇතැම් මාධ්‍ය ආයතන මෙම සිදුවීමේ සංකේතාත්මක වැදගත්කම සහ විය හැකි අනාගත විමර්ශන පිළිබඳව ද පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා කර තිබිණි.
ඔහු දැඩි සත්කාර ඒකකයට ඇතුළත් කිරීම සම්බන්ධයෙන්, මාධ්‍ය වාර්තා ප්‍රධාන වශයෙන්ම ඔහුගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය, රෝගාබාධ සහ ප්‍රතිකාර ලබා දීමේ අවශ්‍යතාව කෙරෙහි අවධානය යොමු කළේය. මෙම වාර්තා මගින් සිර දඬුවමක් මධ්‍යයේ පුද්ගලයෙකු මුහුණ දෙන මානසික හා ශාරීරික අභියෝගයන් පිළිබඳ ද හැඟීමක් ලබා දෙනු දක්නට ලැබිණි. සමස්තයක් ලෙස සියලු විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා මගින් ඉහළ පෙළේ දේශපාලනඥයෙකු නිශ්චිත චෝදනා යටතේ අත්අඩංගුවට ගෙන, නීතිය හමුවට පමුණුවා, පසුව වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු කරන ලද තොරතුරු මිසක මෙය දේශපාලනමය වශයෙන් ගැඹුරු විශ්ලේෂණයක් ඉදිරිපත් කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කර නොතිබුණු බව පෙනෙන්නට තිබිණි.
නිරංජන් චාමින්ද කරුණාතිලක